Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe në botë 08-14.03.2021 | INSTITUTI I SHËNDETIT PUBLIK I REPUBLIKËS SË MAQEDONISË SË VERIUT

Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut 08-14.03.2021

Janë testuar gjithsej 22.625 materiale në Laboratorët ku bëhen analiza molekulare për vërtetimin e pranisë së virusit SARS-CoV-2. Krahasuar me javën që shkoi është shënuar një rritje prej 7,3%.

Pozitive janë 5.456 raste, nga 34 qytete, me një rritje të numrit nga java e kaluar për 22,2%. Përqindja e rasteve pozitive sillet nga 19,4 deri më 27,4%, mesatarisht rreth 23,9%. Numri më i madh i rasteve të reja janë regjistruar në Shkup (n=2.708; 49,6%), me incidencë javore prej – 438,4/100.000. Incidencë më e lartë javore prej 809,6/100.000 banorë është regjistruar në Negotinë (bashkë me Demir Kapinë) (Tabela 1, Kartogrami 1).

Kartogrami 1. Incidenca në 100.000 banorë, COVID-19, 08-14.03.2021, RMV

Raste të reja janë regjistruar tek të gjitha grupmoshat, ndërsa numri më i madh i përket grupmoshës mbi 60 vjet (n=1.434, 26,3%). Numër i madh i të prekurve është regjistruar edhe tek grupmosha nga 30-39 (n=1.064; 19,5%), 40-49 (n=977; 17,9%), 50-59 (n=916; 16,8%) dhe 20-29 (n=698; 12,8%). Numër më i vogël është regjistruar tek fëmijët nga 0-9 (n=116; 2,1%) dhe 10-19 vjet (n=251; 4,6%).

Sipas gjinisë janë regjistruar 2.778 (50,9%) femra dhe 2.678 (49,1%) meshkuj.

Pas dy testeve negative, ose sipas algoritmit të ri, si të shëruar konsiderohen 2.737 persona që kanë qenë të shtruar në spital ose në trajtim shtëpiak, që është për 29,7% më pak se javën e kaluar.

Janë raportuar 129 raste të vdekjes nga 21 qytete, 2,3 herë më shumë se javën e kaluar. Sa i përket moshës, 110 persona kanë qenë në moshë mbi 60 vjet, 17 në moshë nga 50-59 vjet, dhe 2 persona nga 40-49 vjet.

GJENDJA KUMULATIVE ME COVID-19 NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË SË VERIUT

Deri më 14.03.2021, janë regjistruar gjithsej 112.930 raste me COVID-19 (I=5.457,7/100.000).

Sipas vendbanimit, raste me COVID-19 janë regjistruar në 35 qytete. Numri më i madh janë regjistruar në Shkup, Kumanovë, Prilep, Tetovë, Gostivar, Shtip, Kavadar, Veles, Manastir dhe Ohër, ndërsa mortalitet më të madh ka në Prilep, Ohër, Krushevë dhe Strugë. Letalitet më i lartë është regjistruar në Krushevë dhe Strugë (Tabela 1).

Tabela 1. Shpërndarja ditore e të sëmurëve nga COVID-19 sipas QSHP/NJR në RMV, deri më 14.03.2021

Incidencë më e lartë kumulative është regjistruar në Kavadar me 8.997,5 në 100.000 banorë, Negotinë (8.240,5/100.000) dhe Shkup (8.083,1/100.000), përderisa incidencë më e vogël 2.322,1 të sëmurë në 100 000 banorë është regjistruar në Makedonski Brod (Tabela 1, Kartogrami 2).

Kartogrami 2. Incidenca në 100.000 banorë, COVID-19, RMV

Sa i përket gjinisë, janë regjistruar 57.306 meshkuj dhe 55.624 femra. Morbiditeti specifik tek meshkujt është 5.528,7/100.000, ndërsa tek femrat 5.386,5/100.000.

Mosha e të prekurve sillet nga 0 deri në 101 vjet (mosha mesatare – 45,5 vjet). Numri më i madh i të prekurve janë në moshë mbi 60 vjet- 26.952 (23,9%) I=7.031,8/100.000, ndërsa incidencë më e lartë 7.359,4/100.000 tek grupmosha nga 50-59 vjet (n=20.463). Incidencë më e ulët, 984,8 dhe 1.973,5 në 100.000 banorë është regjistruar tek fëmijët në moshë nga 0-9 dhe vjet 10-19, ku janë regjistruar ku janë raportuar 2.254 dhe 4.938 raste përkatësisht. (Grafiku 1)

Grafiku 1. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas grupmoshës (n=112.930)

Sa i përket datës së diagnostikimit laboratorik, rasti i parë është regjistruar në 26.02.2020. Numri më i lartë i rasteve të regjistruar gjatë një dite (n=1.406) është regjistruar në 17.11.2020.

Nga java e 9 në vitin 2020 vazhdimisht regjistrohen raste të reja të konfirmuara. Kulminacioni është arritur në javën e 47 (n=7.480) (Grafiku2). Pas 7 javësh me një stabilizim të numrit të rasteve të reja, përsëri kemi rritje të numrit të të sëmurëve.

Grafiku 2. Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas ditës së diagnostikimit laboratorik, deri më 14.03.2021 (n=112.930)

Sipas raporteve të arrira pranë ISHPRMV (KSIGJF, SPQ 8 Shtatori, ISMF Kozle, Qendrat e COVID pranë Klinikave universitare të dermatovenerologjisë, neurologjisë, gastrohenteropatologjisë dhe nefrologjisë, Institutit për sëmundjet e mushkërive dhe TBC, Spitalet klinik në Shtip, Tetovë dhe Manastir, Spitalet e përgjithshëm në Prilep, Kumanovë, Ohër, Gostivar, Strugë, Strumicë, Veles, Koçan, Kavadar, Kërçovë, Dibër dhe Gjevgjeli, KU e gjinekologjisë dhe obstetrikës, Klinika Axhibadem Sistina), për momentin ka 1.097 persona (38,5% më shumë se javën e kaluar) të hospitalizur, nga të cilët 567 janë në terapi me oksigjen dhe 26 ventilim mekanik invaziv.

Në 17.02.2021 në Republikën e Maqedonisë së Veriut filloi vaksinimi kundër COVID 19, ndërsa deri më 15.03.2021 gjithsej janë vaksinuar 5.061 punonjës shëndetësorë.

Të dhënat në vazhdim u referohen të dhënave deri më 04.01.2021.

Sa i përket simptomave, në të shumtën e rasteve kanë raportuar për temperaturë (68,8%), plogështi (40,1%), kollë (40,8%), humbje e ndjesisë për aromë dhe/ose shije (27,0%), dhimbje të kokës (21,9%), dhimbje të muskujve (18,1%), dhimbje të fytit (14,1%) dhe vështirësi në frymëmarrje (9,8%).

Tek 17.126 ose 23,7% e të diagnostikuarve nuk janë regjistruar simptoma.

412 (1,8 %) raste janë gra shtatzëna, nga të cilat 58 kanë qenë të shtruara në spital gjatë sëmundjes. 119 kanë qenë pa simptoma.

3.439 (4,8%) e rasteve janë në mesin e punonjësve shëndetësor.

Tek 22.444(31,0%) e rasteve janë regjistruar komorbiditete, 15.323 sëmundje kardiovaskulare, 5.842 diabet, 2.843 me sëmundje të mushkërive dhe 3.986 me sëmundje të tjera kronike. Tek 4.800(63,3%) e të hospitalizuarve janë regjistruar komorbiditete.

1.029 (1,4%) janë raste të importuara, 11 janë detektuar në pikat hyrëse-dalëse. 23.054 (32,0%) persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar në vend.

Janë regjistruar 3.340 raste të vdekjes (Lt = 3,0%). Numri më i madh i të vdekurve është regjistruar në 30.11.2020 (n=40), ndërsa sipas javëve në javën e 48 (n=218) (Grafiku3). Numri më i madh i vdekjeve është regjistruar në mesin e grupmoshës mbi 60 vjet (n=2.674) njëkohësisht edhe me mortalitet më të lartë –697,6/100.000. Janë regjistruar 2.094 raste të vdekjes tek meshkujt dhe 1.246 raste të vdekjes tek femrat.

2.398 kanë qenë me komorbiditete, me sëmundje kardiovaskulare (n=1.880), diabet (n=836) dhe sëmundje të mushkërive (n=376).

Janë regjistruar edhe 24 raste të vdekjes tek punonjësit shëndetësor dhe 3 gra shtatzëna (deri më 04.01.2021).

191 (5,7%) persona kanë ndërruar jetë në shtëpi, ndërsa 3.149 (94,3%) në spital.

Grafiku 3. Shpërndarja e rasteve të vdekjes nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas datës së vdekjes, deri më 14.03.2021 (n=3.340)

Nga 25.01.2020-14.03.2021 janë kryer gjithsej 567.432 testime nga të cilat 112.930 pozitive janë vërtetuar në laboratorët në të cilët bëhet analizë molekulare për prani të SARS-CoV. Pra, në Maqedoni janë bërë 274.236 teste në 1.000 000 banorë.

Tabela 2. Numri i përgjithshëm i testeve të kryera për COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut (n=567.432)*

Nga numri i përgjithshëm i rasteve, 98.133 (86,9%) janë raste aktive 98.133 (86,9%) persona janë të shëruar të lëshuar nga spitali, pas 2 testeve negative gjatë trajtimit në shtëpi, ose sipas algoritmit të ri (Tabela 4)(Grafiku 5).

Nga këto 5.711 (5,8%) kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa 92.422 (94,2%) në trajtim shtëpiak.

Tabela 4. Rezultatet sipas QSHP/NJR, Republika e Maqedonisë së Veriut (n=112.930)

Shpërndarja sipas qyteteve	Të sëmurë	Të shëruar	Numri i vdekjeve	Gjithsej
Shkup	5646	43202	1077	49925
Prilep	804	5034	284	6122
Kumanovë	395	5375	219	5989
Tetovë	364	5208	223	5795
Gostivar	290	3609	174	4073
Kavadar	607	3191	74	3872
Shtip	179	3555	95	3829
Veles	313	3327	117	3757
Manastir	292	3259	159	3710
Ohër	469	2971	143	3583
Strumicë	211	2592	118	2921
Strugë	175	2189	156	2520
Koçan	140	1778	53	1971
Kërçovë	53	1708	66	1827
Negotinë	384	1185	28	1597
Gjevgjeli	300	1158	34	1492
Sveti Nikole	40	1094	15	1149
KrivaPallankë	119	805	38	962
Prespë	92	774	21	887
Dibër	18	752	35	805
Radovish	39	705	36	780
Dellçevë	46	688	30	764
Berovë	62	620	25	707
Probishtip	43	526	20	589
Vinicë	22	504	13	539
Vallandovë	38	362	9	409
Krushevë	109	238	26	373
Bogdanci	66	272	7	345
Kratovë	24	266	11	301
Demir Hisar	40	252	8	300
Demir Kapija	53	229	4	286
Makedonski Brod	8	242	10	260
Pehçevë	9	182	5	196
Makedonska Kamenica	2	188	4	194
Dojran	5	93	3	101
GJITHSEJ	11457	98133	3340	112930

Grafiku 5. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në RMV sipas rezultatit dhe numrit të përgjithshëm deri më 14.03.2021 (n=112.930)

VLERËSIMI I RREZIKUT NGA PËRHAPJA E MËTEJSHME E COVID -19

Vlerësimi i rrezikut nga OBSH në nivel global dhe nivel të Rajonit Evropian flet për një përhapje të vazhdueshme të COVID-19 dhe një rrezik të lartë.

Sipas kategorizimit të rrezikut nga OBSH:

Republika e Maqedonisë së Veriut në fazën 4 (Përhapje e gjerë në komunitet), nënnivel 3, me kapacitete të moderuara për reagim.

Duke marrë parasysh rritjen e vazhdueshme të numrit të rasteve, me rekomandim të Komisionit të sëmundjeve infektive në datë 09.03.2021 Qeveria solli vendim për ndalim të lëvizjes së popullatës dhe të automjeteve të transportit publik në territorin e Republikës së Maqedonisë së Veriut nga ora 22:00 deri më 05:00 часот, duke filluar nga data 10 mars 2021 (e mërkurë) deri më 22 mars 2021 (e hënë). Përveç kësaj u mor edhe vendimi për izolim (karantin) të detyrueshëm me kohëzgjatje prej 14 ditësh për të gjithë shtetasit e RMV-së dhe shtetasit e huaj nga kontinenti afrikan të cilët hyjnë në territorin e Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Masa të rekomanduara nga OBSH-ja për parandalim dhe kontroll

Krahas masave për gatishmëri gjatë rasteve të emergjencës, masave individuale të kujdesit , OBSH-ja rekomandon masa për shqyrtim nga organet kompetente që gjithashtu duhen marrë parasysh sa i përket efekteve që këto masa mund t’i kenë ndaj mirëqenies së përgjithshme dhe të individëve.

Mbyllja e aktiviteteve joqenësore dhe puna nga shtëpia, sa më shumë të jetë e mundur.
Individët duhet të zbatojnë higjienën e duarve, të përdorin shami gjatë kollitjes, të qëndrojnë në shtëpi nëse nuk ndjehen mirë, të mbajnë maskë, të ruajnë distancën fizike dhe të evitojnë mjediset e mbyllura, vendet ku janë grumbulluar më shumë njerëz dhe kontaktet e afërta.
Të shqyrtohen kufizimet e mësimit me prezencë fizike në universitete dhe të promovohet mësimi në distancë.
Shërbimet për përkujdesjen e fëmijëve, shkollat fillore dhe të mesme duhet të mbahen hapur duke i zbatuar masat përkatëse të sigurisë, nëse një gjë të tillë e lejon situata epidemiologjike lokale.
Vlerësim i veçantë për mbajtjen e eventeve sportive dhe eventeve të ngjashme, p.sh. pa publik. Tubimet tjera masive duhet të ndërpriten, si dehe të zvogëlohet edhe numri i pjesëmarrësve në tubimet shoqërore.

GJENDJA ME COVID 19 NË BOTË

Sipas të dhënave të fundit të publikuara nga OBSH-ja, deri më 07.03.2021

Numri i rasteve të reja në botë – 116.166.652 (2.734.381 në 7 ditët e fundit, 2% më shumë se javën e kaluar)
Numri i rasteve të vdekjes në botë – 2.582.528 (60.323 në 7 ditët e fundit, 6% më pak se javën e kaluar)

Rajoni i OBSH-së Amerika
- Raste të konfirmuara – 51.531.438 (1.105.355 në 7 ditët e fundit, 2% më pak se javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 1.237.781 (32.535 në 7 ditët e fundit, 4% më pak se javën e kaluar)
Rajoni i OBSH-së Evropa
- Raste të konfirmuara – 39.775.409 (1.136.080 në 7 ditët e fundit, 4% më shumë se javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 884.218 (20.770 në 7 ditët e fundit, 6% më pak se javën e kaluar)
Rajoni i OBSH-së Azia juglindore
- Raste të konfirmuara – 13.684.394 (167.385 në 7 ditët e fundit, 2% më pak se javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 214 (2.201 në 7 ditët e fundit, 32% më pak se javën e kaluar)
Rajoni i OBSH-së Mesdheu lindor
- Raste të konfirmuara – 6.616.840 (228.543 në 7 ditët e fundit, 10% më shumë se javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 147.284 (2.797 në 7 ditët e fundit, 9% më shumë se javën e kaluar)
Rajoni i OBSH-së Afrika
- Raste të konfirmuara – 2.895.549 (55.341 në 7 ditët e fundit, 6% më pak se javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 73.381 (1.390 në 7 ditët e fundit, 16% më pak se javën e kaluar)
Rajoni i OBSH-së Pacifiku perëndimor
- Raste të konfirmuara – 1.662.277 (41.677 në 7 ditët e fundit, 6% më pak se javën e kaluar)
- Raste të vdekjes – 29.637 (630 në 7 ditët e fundit, 20% më pak se javën e kaluar)